mag

Sukaldaritza, Kolonbiako Pazifikoaren erritmoan

 

Maura de Caldasek hitzaldi desberdina egingo zuela agindu zuen eta agindutakoa bete du. Ez digu huts egin. 

Bere hitzaldian denetarik izan dugu: musika, abestiak, esaerak, kontakizunak, kultura eta, jakina, sukaldaritza.

Maura de Caldas ezagutzen dugunean, Europan sukaldariaren irudiari buruz dugun eskema mentalak eztanda egiten digu. Kolonbia hegoaldeko Pazifikoko sukaldaritzari buruz duen jakinduria su eta gar defendatzen duen emakumea da. Izan ere, bere herrialdean zegoela, Calin hain zuzen ere, lehenengoetakoa izan zen itsaskia eta arraina eskaintzen bere Los Secretos del Mar jatetxean, "usain txarra zutelako" elikagai horiek arbuiatzen zituen gizarte batean. Ez zen erraza izan, baina bost urteren buruan pertzepzio hori aldatzea lortu zuen, eta askok bere negozio eredua erreplikatu zuten.

Gaur, kongresuaren plataformatik eta bere sukaldetik zuzenean, Maurak sukaldaritzarako jarrera eta trebetasunari buruzko irakaspen handia eman digu. Sukaldaritzarekiko maitasuna, alaitasuna, bizitza, ezagutza, kultura, eskarmentua eta zaporea, zapore handia izan dira osagai nagusiak.

Prestatu duen platera, musika, kantu eta esaera herrikoiekin ondua, bere amonarengandik jasotako errezetetako bat da, eta, beharbada, bere sukaldaritzaren bereizgarrienetako bat: arrechera. Izena hainbat adiera dituen “arrecha” terminotik dator: emakume dotorea, “gizon bila” dabilen emakumea, emakume “lotsagabea” (kaskarina)  esan nahi du; Maurak dioenez, gizon bat haserre dagoela adierazteko ere erabiltzen dute. Adiera horietatik guztietatik, platerak "kementsu" izatea esan nahi duena hartzen du; izan ere, jaten dugunean, "bero handia ematen baitu".

Proposamen honen osagaien artean 20 molusku baino gehiago daude (txirla, barraskilo arrosa, barraskilo handia, oskol beltza, piacuila, concholepas, otarrainxkak, hainbat txibi mota, izkira eta karramarroak, otarraina, karramarro urdina…); paella batean nahasten dira eta, ondoren, olio errea (tipula luzearekin, piper gozoarekin, baratxuriarekin eta teilatu-belarrekin) eta patata txinatarra gehitzen zaizkie, azken hori olio errea eta ura dituen koko-esnetan likidotuz.

Teilatu-belarrak, funtsean, honako hauek dira: basa martorria, oreganoa, albaka beltza eta txortaloa; Maurak dioenez,  “itsaskiei lurrina ematen dietelako eta usaina kentzen dietelako” Sukaldean landareak erabiltzea aspaldiko tradizioa da; izan ere, De Caldasek azaltzen duenez, "antzina, batez ere botikarik ez zegoenean erabiltzen ziren".

Mauraren iritziz, oso sukaldaritza osasungarria da, "naturatik ez datorren osagairik ez duelako. Jende langilearentzat egina dago, ongarrien saturazio batengatik gaixotzeko aukera ez duenarentzat". Itsaskiak prestatzeari dagokionez, aholku bat ematen du: "buelta ematean, egin poliki eta zirkulutan, ez puskatzeko".

Magazine

 

Síguenos

Antolatzaileak

Erakunde babesleak

Babesleak

Hornitzaile Ofiziala

Laguntzaileak